De arbeidsmarkt is continu in ontwikkeling. Sommige banen liggen voor het oprapen, andere verdwijnen heel snel. Hoe kies je dan als student een opleiding met een grote kans op een baan?
Geschreven door Marjolijn Westerlaken
Mechelien van der Aalst
Arbeidsmarkt Adviseur UWV
Het lijkt een open deur, maar bij het kiezen van een studie gaat het er vooral om of de opleiding bij je past. “Als je een studie kiest die niet bij past, houd je het niet vol,” zegt Mechelien van der Aalst arbeidsmarktadviseur bij UWV. Zij onderzoekt waar de kansen op de arbeidsmarkt liggen en welke vacatures moeilijk vervulbaar zijn.
Naast het kiezen van een studie die bij je past, is het slim om je te verdiepen in de kans op werk na het afstuderen en hoeveel je kunt gaan verdienen. “Er zijn natuurlijk nooit garanties, maar dergelijke aspecten geven wel een indicatie.
Probeer voordat je een studie kiest, ook alvast vooruit te kijken. Wat als je later geen werk kunt vinden in het beroep waarvoor je hebt geleerd? Ben je dan net zo gemotiveerd om de studie te volgen? Uit schoolverlatersonderzoeken blijkt dat oud-studenten vaker spijt hebben van hun studiekeuze bij opleidingen met slechte arbeidsmarktkansen.”
Beroepen van de toekomst
Van der Aalst: “Wij maken geen lijstjes van de beroepen van de toekomst, omdat het ondoenlijk is dit goed te voorspellen. Duidelijk is dat de technologische ontwikkeling ervoor zorgt dat banen verdwijnen, maar dat pakt in iedere sector anders uit.
Zo verdwijnen er door digitalisering op dit moment veel banen in administratieve beroepen. Als je een opleiding gaat volgen tot receptionist of administratief medewerker neem je dus een risico.
Daarnaast zien we dat er een enorme behoefte is aan mensen in de ICT zoals programmeurs en cyber security specialisten.
Maar technologie is niet de enige bepalende factor, en ook niet altijd goed te voorspellen: want wie weet bijvoorbeeld of en wanneer vrachtwagenchauffeurs overbodig worden door de zelfrijdende vrachtwagen?
Op dit moment is er juist een tekort aan chauffeurs! Ook andere vakmensen vinden vrij makkelijk werk: denk aan installateurs, bouwpersoneel, restaurantkoks, opticiens of hoveniers.” De vraag is of dat in de toekomst echt anders zal zijn.”
Alert blijven
De economie en het beleid van de overheid zijn ook belangrijke factoren die meespelen. Een voorbeeld: voor de overgang naar duurzame energie moeten windmolens en zonnepanelen worden geplaatst. Dat biedt kansen voor ingenieurs, installateurs en onderhoudsmonteurs.
Ook het aanbod op de arbeidsmarkt is belangrijk: sommige studies zijn heel populair, terwijl er in veel technische richtingen juist te weinig gediplomeerden zijn. Maar ook met een kansrijke opleiding ben je er niet. “Je bent niet klaar op het moment dat je je diploma op zak hebt,” waarschuwt Van der Aalst. “In feite begint het dan pas.
Je moet zeker 40 jaar aan de slag, de arbeidsmarkt blijft veranderen en dat betekent dat je er niet zo maar van uit kunt gaan dat je de rest van je leven hetzelfde beroep kunt uitoefenen, als je dat al zou willen.
Het is dus belangrijk dat je alert blijft en je blijft ontwikkelen. Mensen moeten steeds breder inzetbaar kunnen zijn en in staat zijn te veranderen als dat nodig is. Wendbaarheid is misschien wel de belangrijkste vaardigheid voor de toekomst.”
